Waardig Zijn
Wanneer mensen wordt gevraagd iets te doen dat buiten hun comfortzone ligt, horen we vaak: "Ik ben niet de juiste persoon hiervoor," of met andere woorden, "ik ben niet waardig."
In de volgende tekst spreekt Pastor Chris over waardig zijn.
Waardig
Mattheüs hoofdstuk 3 vers 1 tot 12 (Bijbel in Gewone Taal)
In die dagen verscheen Johannes de Doper in de woestijn van Judea, verkondigend: “Verander je hart en leven! Het koninkrijk van de hemel is nabij!” Hij was degene over wie de profeet Jesaja sprak toen hij zei:
De stem van iemand die roept in de woestijn: “Bereid de weg van de Heer; maak zijn paden recht.”
Johannes droeg kleren gemaakt van kamelenhaar, met een leren riem om zijn middel. Hij at sprinkhanen en wilde honing. Mensen uit Jeruzalem, uit heel Judea, en uit de hele omgeving van de Jordaan kwamen naar hem toe. Terwijl zij hun zonden beleden, doopte hij hen in de Jordaan. Veel Farizeeën en Sadduceeën kwamen om door Johannes gedoopt te worden. Hij zei tegen hen: “Jullie adderengebroed! Wie heeft jullie gewaarschuwd om te vluchten voor de komende toorn? Breng vruchten voort die passen bij bekering. En zeg niet bij jezelf: Abraham is onze vader. Ik zeg jullie dat God uit deze stenen kinderen van Abraham kan laten ontstaan. De bijl ligt al aan de wortel van de bomen. Elke boom die geen goede vruchten voortbrengt, wordt omgehakt en in het vuur geworpen. Ik doop jullie met water om jullie te bekeren, maar degene die na mij komt, is sterker dan ik. Ik ben niet waardig om zijn sandalen te dragen. Hij zal jullie dopen met de Heilige Geest en met vuur. De schop waarmee hij het kaf van het koren scheidt, is in zijn hand. Hij zal zijn dorsvloer grondig reinigen en het koren in zijn schuur verzamelen. Maar hij zal het kaf verbranden met een vuur dat niet kan worden gedoofd.”
Johannes de Doper, een man geboren uit de vereniging van Zacharias en zijn vrouw Elisabeth, groeide op in een familie waar de Torah, Tanach, Midrasj en de teksten van de zieners werden bestudeerd en verteld. Johannes was goed op de hoogte van de geschiedenis en leringen van deze heilige teksten. Volgens de traditie werd hij opgevoed om in de voetsporen van zijn vader te treden en was hij geletterd in deze leringen. Echter, Johannes was anders dan anderen. Hij was een ruige en taaie man, vergelijkbaar met de pelsjagers en bergmannen uit onze geschiedenis, levend in de woestijn van Judea. Zoals de geromantiseerde verhalen van het Wilde Westen, was Judea een gebied waar men niet veel goeds van verwachtte, vooral de woestijn, die werd bewoond door nomaden, rovers en andere zogenaamde "nietswaardige" mensen. Toch koos Johannes ervoor om hier te leven en te prediken.
Het leven van Johannes in de wildernis was niet zomaar overleven; het was een profetisch teken. Zijn bestaan, zijn manier van kleden, en zijn dieet spraken boekdelen tot degenen die oren hadden om te horen. Op vele manieren leefde Johannes de profetie van Jesaja in real-time uit. De wildernis, een plaats die vaak wordt geassocieerd met verlatenheid en ontbering, werd het toneel voor de verkondiging van Gods op handen zijnde ingrijpen in de menselijke geschiedenis.
Marcus hoofdstuk 1 vers 2 tot 8 (Bijbel in Gewone Taal)
zoals geschreven staat in de profetie van Jesaja:
Zie, ik zend mijn bode voor u uit. Hij zal uw weg bereiden, een stem die roept in de woestijn: “Bereid de weg van de Heer; maak zijn paden recht.”
Johannes was in de woestijn en riep mensen op zich te laten dopen om te tonen dat ze hun hart en leven veranderden en dat ze vergeving van hun zonden wilden van God. Iedereen in Judea en alle mensen van Jeruzalem gingen naar de Jordaan en lieten zich door Johannes dopen terwijl zij hun zonden beleden. Johannes droeg kleren gemaakt van kamelenhaar, met een leren riem om zijn middel. Hij at sprinkhanen en wilde honing. Hij kondigde aan: “Er komt iemand na mij die sterker is dan ik. Ik ben niet eens waardig om me te bukken en de riem van zijn sandalen los te maken. Ik doop jullie met water, maar hij zal jullie dopen met de Heilige Geest.”
Johannes, een rechtlijnige prediker, doopte mensen die hun zonden beleden met water. Toen de Farizeeën en Sadduceeën kwamen, zag hij hen voor wat ze waren en vertelde hen hun leven te beteren en hun zonden te bekennen.
Mattheüs hoofdstuk 3 vers 7 (Bijbel in Gewone Taal)
Veel Farizeeën en Sadduceeën kwamen om door Johannes gedoopt te worden. Hij zei tegen hen: “Adderengebroed! Wie heeft jullie gewaarschuwd om te vluchten voor de komende toorn?”
Deze confrontatie viel niet goed bij de Farizeeën, die de geleerden van de Torah waren en zich boven iedereen verheven voelden. Johannes, gekleed in kamelenhaar en etend van sprinkhanen en wilde honing, durfde zijn hand in een bijenkorf te steken om honing te krijgen en vertelde hen hun verkeerde daden recht te zetten en hun leven te beteren. Bekering betekent bekennen wat er mis is in je leven en het dan niet meer doen. Johannes was een veelgevraagd persoon, met mensen die van heinde en verre kwamen om zich door hem te laten dopen en naar zijn preken over bekering te luisteren. Hij noemde de Farizeeën en Sadduceeën "slangen" en "kinderen van slangen," en vroeg wie hen had verteld om naar hem toe te komen om gedoopt te worden om aan Gods oordeel te ontkomen.
Een van de dingen waar de geleerden altijd erg trots op waren, was hun afstamming van Abraham. Toen Johannes hen vertelde dat God uit deze stenen kinderen van Abraham kon maken, was dat een scherpe belediging. Hij was niet van plan hen met water te dopen, maar vertelde hen dat degene die zou komen hen met de Heilige Geest zou dopen. Doop in het Oude Testament was een was- of reinigingsritueel. Bij Johannes de Doper symboliseerde het niet alleen reiniging, maar ook bekering van zonde. De doop met de Heilige Geest waar Johannes over sprak, ging over reiniging met vuur, waarbij zonde werd weggebrand en de ziel werd gewassen door het bloed van het Lam.
Het begrijpen van de betekenis van de doop in deze context is cruciaal. Voor de Joodse mensen was rituele onderdompeling, of mikvah, een bekende praktijk die zuivering en bekering symboliseerde. Johannes nam deze bekende praktijk en gaf er een diepere, eschatologische betekenis aan. Zijn doop ging niet alleen over rituele reinheid, maar over het voorbereiden op de onmiddellijke komst van Gods koninkrijk.
Er was een speciale tijd toen Johannes aan het prediken en dopen was in de Jordaan. Tussen de menigte kwam Jezus.
Mattheüs hoofdstuk 3 vers 13 tot 17 (Bijbel in Gewone Taal)
In die tijd kwam Jezus uit Galilea naar de Jordaan om door Johannes gedoopt te worden. Johannes probeerde hem tegen te houden en zei: “Ik moet door u gedoopt worden, en u komt naar mij?”
Jezus antwoordde: “Laat mij nu gedoopt worden. Dit is nodig om alle gerechtigheid te vervullen.”
Dus stemde Johannes toe om Jezus te dopen. Toen Jezus gedoopt was, kwam hij onmiddellijk uit het water. De hemel ging voor hem open, en hij zag de Geest van God als een duif naar beneden komen en op hem rusten. Een stem uit de hemel zei: “Dit is mijn Zoon, die ik liefheb; ik vind vreugde in hem.”
Johannes, de hel-en-verdoemenis prediker, verkondigde bekering en de naderende toorn van God. In die groep mensen kwam Jezus van Nazareth om gedoopt te worden. Zoals we in de evangeliën lezen, gaf Johannes de mensen duidelijke instructies over wat ze moesten doen. Tegen de belastinginners zei hij dat ze niet meer moesten verwachten van de mensen dan waarop ze recht hadden. Tegen de soldaten zei hij dat ze moesten stoppen met machtsmisbruik en tevreden moesten zijn met hun loon. Hij vertelde koning Herodes om te stoppen met zondigen met de vrouw van Herodes' broer, Filippus. Johannes was niet bang om mensen te vertellen hoe ze hun leven rechtvaardig moesten leiden, hoe ze moesten veranderen en harmonieus moesten samenleven. Mensen twijfelden of hij de Messias was, maar hij maakte duidelijk dat hij niet eens waardig was om de sandalenriem van de Messias los te maken. Het losmaken van de sandalenriem en het schoonmaken van de voeten van gasten werd altijd gedaan door de laagste dienaar in een Joods huishouden.
Toen het de beurt van Jezus was om gedoopt te worden, herkende Johannes Hem en zei:
“Ik moet door U gedoopt worden, en U komt naar mij?”
Jezus antwoordde dat de profetieën vervuld moesten worden, en de doop ging door. Toen Jezus uit het water kwam en bad, openden de hemelen zich, en de stem van God sprak:
“Gij zijt mijn geliefde Zoon: in u heb ik welbehagen.”
Deze verklaring van God was niet alleen een persoonlijke bevestiging, maar een publieke goedkeuring van de missie van Jezus. Het markeerde het begin van Jezus' openbare bediening en valideerde de rol van Johannes als de voorloper van de Messias. Het openen van de hemel en de Geest die als een duif neerdaalde, was een diepgaand teken van goddelijke goedkeuring en aanwezigheid.
Hierna versnelden de gebeurtenissen. Johannes werd gearresteerd door de mensen van Herodes, of beter gezegd door Herodias, de vrouw van Herodes. Jezus onderging na zijn doop zijn eerste strijd met de duivel in de woestijn.
Lucas hoofdstuk 4 vers 1 tot 2 (Bijbel in Gewone Taal)
Jezus keerde terug van de Jordaan, vervuld met de Heilige Geest, en werd door de Geest naar de woestijn geleid. Daar werd hij veertig dagen lang door de duivel verzocht. Hij at niets gedurende die dagen en na afloop had Jezus honger.
Jezus werd veertig dagen verzocht en at niets. De duivel gebruikte dit om Hem te verleiden, Hem te vertellen de stenen in brood te veranderen en van het hoogste punt van de tempel te springen, zijn goddelijke autoriteit uit te dagen. Maar Satan werd verslagen omdat Jezus, wetend wat er geschreven stond, het gebruikte.
Lucas hoofdstuk 4 vers 8 en vers 12 (Bijbel in Gewone Taal)
Jezus antwoordde: “Er staat geschreven: Gij zult de Heer uw God aanbidden en Hem alleen dienen.”
Jezus antwoordde: “Er staat: Gij zult de Heer uw God niet op de proef stellen.”
Hierna ging Jezus naar Galilea en liep langs het Meer van Galilea, waar Hij Simon en Andreas riep:
“Kom, en ik zal u vissers van mensen maken.”
Andreas, die na de gevangenneming van Johannes naar zijn oude beroep was teruggekeerd, was ook bekend als Protokletos, wat betekent de eerst geroepene. Verderop riep Jezus Jakobus en Johannes, de zonen van Zebedeüs. Ze waren gretig om Jezus te volgen omdat ze Hem kenden. Andreas was bij Johannes de Doper geweest en moest de stem van God hebben gehoord. De vissersgemeenschap, die nauw verbonden was, besprak deze goddelijke stem waarschijnlijk onderling. Wandelen met Jezus, die door de stem van God werd verklaard:
“Gij zijt mijn geliefde Zoon: in u heb ik welbehagen,”
was een ongelooflijke kans.
Samen gingen ze op de sabbat naar de synagoge, waar Jezus onderwees. De mensen waren verbaasd omdat ze gewend waren de Torah te horen voorgelezen door geleerden. Maar Jezus sprak het Woord van de Torah met gezag. Wanneer zulke gebeurtenissen plaatsvinden, verspreidt het woord zich en begonnen mensen van heinde en verre te komen om naar deze man uit Galilea te luisteren.
In de 21e eeuw hebben we een voordeel boven de mensen van de 1e eeuw. We hebben alle verhalen over Jezus in de Bijbel en we hebben de Heilige Geest. Jezus was vervuld met de Heilige Geest, maar zijn discipelen en andere volgelingen waren dat niet. De Heilige Geest is aanwezig in alle gelovigen, en voor degenen die deze glorieuze gave van God hebben aanvaard, wandelen we niet alleen met de Heilige Geest, maar door de Heilige Geest wandelt God met ons.
Het is aan ons om te lezen over Johannes de Doper, te leren van zijn doorzettingsvermogen, zijn drang om de waarheid te spreken, en zijn eerbied en ontzag voor Jezus, de Zoon van God. Van Andreas, Jakobus en Johannes ervaren we door de Heilige Geest de vertrouwdheid van Jezus de Christus. Want, geliefden, wandelen met Jezus is wandelen met Abba, onze hemelse Vader. Door Zijn Heilige Geest hebben we dezelfde kracht ontvangen. Het is nu onze beurt om als Andreas, Jakobus en Johannes te zijn, te herkennen en te volgen.
Het verhaal van Johannes de Doper is diep geworteld in Joodse tradities en profetieën. De rol van Johannes als de voorloper van de Messias was een vervulling van de profetie in Jesaja, een stem die roept in de woestijn, die de weg bereidt voor de Heer. Deze beeldspraak is krachtig en resonerend, vooral voor degenen die bekend zijn met de Hebreeuwse Geschriften. De doop van Johannes in de Jordaan weerspiegelt ook de betekenis van de Jordaan in de geschiedenis van Israël, een plaats van overgang, van nieuwe beginnen en goddelijke ontmoetingen.
Johannes' oproep tot bekering en doop was radicaal en transformerend. Het was een oproep om zich af te keren van zonde en zich met een vernieuwd hart tot God te wenden. Deze boodschap van bekering is net zo relevant vandaag als toen. In onze hedendaagse context omvat bekering een diepe, persoonlijke erkenning van onze verkeerde daden en een oprechte toewijding om te veranderen. Het is een uitnodiging om ons leven in overeenstemming te brengen met Gods wil, om vruchten voort te brengen die passen bij bekering, zoals Johannes de Farizeeën en Sadduceeën vermaande.
Bovendien benadrukt Johannes' confrontatie met de religieuze leiders van zijn tijd de spanning tussen uiterlijke religieuze naleving en innerlijke spirituele transformatie. De Farizeeën en Sadduceeën waren trots op hun afkomst en naleving van de wet, maar Johannes daagde hen uit om ware bekering door hun daden te tonen. Deze boodschap is een tijdloze herinnering dat God een nederig en berouwvol hart verlangt, niet alleen uiterlijke naleving van religieuze rituelen.
Als we nadenken over de bediening van Johannes en zijn voorbereiding van de weg voor Jezus, worden we herinnerd aan onze eigen roeping om de weg van de Heer voor te bereiden in onze harten en in de wereld om ons heen. Deze voorbereiding omvat niet alleen persoonlijke bekering, maar ook een toewijding aan gerechtigheid, barmhartigheid en nederigheid in onze interacties met anderen.
De doop van Jezus door Johannes markeert een cruciaal moment in het evangelieverhaal. Het betekent de inauguratie van Jezus' openbare bediening en de vervulling van alle gerechtigheid. De nederdaling van de Heilige Geest en de stem van de Vader die Jezus als Zijn geliefde Zoon bevestigt, benadrukken de goddelijke goedkeuring en opdracht voor Jezus' messiaanse missie. Deze gebeurtenis prefigureert ook de doop van gelovigen met de Heilige Geest, een transformerende ervaring die ons in staat stelt ons geloof met moed en overtuiging te leven.
De verzoeking van Jezus in de woestijn, na Zijn doop, illustreert verder de realiteit van geestelijke strijd en de noodzaak om te vertrouwen op Gods Woord. Jezus' overwinning op de verzoekingen van Satan toont Zijn zondeloze natuur en Zijn onwrikbare toewijding aan de wil van de Vader. Voor ons dient het als een model om verzoeking te weerstaan en standvastig te blijven in ons geloof, zelfs in het aangezicht van beproevingen.
De roeping van de eerste discipelen door Jezus langs het Meer van Galilea betekent het begin van een nieuwe gemeenschap van gelovigen, verenigd in hun toewijding om Hem te volgen. Deze roeping tot discipelschap is een uitnodiging om deel te nemen aan Jezus' missie om het koninkrijk van God te verkondigen en discipelen te maken van alle volken. De reactie van Simon, Andreas, Jakobus en Johannes weerspiegelt een bereidheid om hun vroegere levens achter te laten en een nieuwe identiteit en doel in Christus te omarmen.
Als we ons bezighouden met de evangelieverhalen over Johannes de Doper en de vroege bediening van Jezus, worden we uitgenodigd om dit verhaal binnen te gaan en onze plaats daarin te vinden. We worden geroepen tot bekering, tot doop, tot discipelschap en tot een leven vervuld met de Heilige Geest. Deze roeping is niet alleen een historische realiteit, maar een voortdurende uitnodiging om de volheid van het leven in Christus te ervaren.
In de Messiaanse Joodse context zijn deze thema's diep verbonden met de vervulling van Gods beloften aan Israël en de opname van alle naties in het verlossingsplan. De bediening van Johannes de Doper en de doop van Jezus benadrukken de continuïteit van Gods verbondsgetrouwheid en de ontvouwing van Zijn verlossingsdoeleinden door de Messias. Als Messiaanse gelovigen vieren we dit rijke erfgoed en omarmen we onze rol in het verkondigen van het Goede Nieuws aan zowel Joden als heidenen.
Geliefden, laat ons geïnspireerd worden door het voorbeeld van Johannes de Doper, die moedig de waarheid verkondigde en de weg bereidde voor de Heer. Laat ons in de voetsporen treden van de eerste discipelen, die met geloof en gehoorzaamheid reageerden op de roeping van Jezus. En laat ons ons geloof leven met de kracht en aanwezigheid van de Heilige Geest, vruchten voortbrengend die het transformerende werk van Gods genade in ons leven weerspiegelen.
Ik verlang niets anders dan te volgen. Ik houd van deze man genaamd Jezus, en ik ben niet waardig om zijn schoenveter los te maken. Maar Hij, zoals Johannes, noemde mij waardig. Ik ben waardig omdat Hij mij waardig heeft gemaakt. Jij bent waardig omdat Hij jou waardig heeft gemaakt. Ik heb dit met jullie gedeeld. Ga nu en deel dit met iemand, in de stad, aan zee, bij een meer of in de woestijn. Jij bent waardig, gereinigd door de doop in het vuur van het bloed van het Lam.
Amen.
pst. Chris
